काठमाडाैं | जीवन कहिलेकाहीँ फुटबलको खेलजस्तै हुन्छ। कहिले जित, कहिले हार, कहिले संघर्षका पेनाल्टी रोक्दै अघि बढ्नुपर्छ। नेपाली राष्ट्रिय महिला फुटबल टोलीकी कप्तान एन्जिला तुम्बापो सुब्बा यस्तै खेलाडी हुन्, जसले फुटबल मात्रै होइन, जीवनका मैदानमा पनि अनगिन्ती चुनौतीहरू सेभ गर्दै इतिहास रचेकी छिन्।
संघर्षको सुरुवातः पाथरबाट फुटबल मैदानसम्म
एन्जिलाको जन्म पान्थरको विकट फाक्तेप गाउँमा भएको थियो। उनको बाल्यकाल सजिलो थिएन। परिवारमा विखण्डन भएपछि उनले धेरै संघर्ष गरिन्। सानै उमेरमा बुवाको दोस्रो बिहेले परिवारमा आउने तनाव, त्यसपछि आमाले पनि अर्को बिहे गरेपछि जीवन थप जटिल बन्यो। तर, कर्मबुवाको सहाराले उनले नयाँ यात्रा तय गरिन्।
सानैदेखि फुटबलप्रति गहिरो रुचि राख्ने एन्जिलाले घरमा जति गाली खाए पनि बल देख्नेबित्तिकै दौडिहाल्थिन्। तर, गोलकीपर बन्ने उनको कुनै योजना थिएन। पान्थरमा भएको एउटा फुटबल प्रतियोगितामा टोलीका गोलकीपर अन्तिम समयमा नआएपछि उनलाई जबरजस्ती पोस्ट सम्हाल्न लगाइयो। अनिच्छापूर्वक पोस्टमा उभिएकी एन्जिलाले खेलमा यति उत्कृष्ट प्रदर्शन गरिन् कि टोलीले उपाधि नै जित्यो।
त्यसपछि, उनलाई सबैले गोलकीपर नै बन्न सल्लाह दिए। बिनायोजना, बिनाआकांक्षा, संयोगले उनी गोलकीपर बनिन्।
काठमाण्डाैं प्रवेशः एपीएफ हुँदै राष्ट्रिय टोलीसम्म
पाँचथरबाट इलाम हुँदै मोरङ आइपुगेकी एन्जिलालाई फुटबलमै करियर बनाउने सपना थियो। सशस्त्र प्रहरी बल (APF) का प्रशिक्षक प्रेम श्रेष्ठको नजरमा परेपछि उनको फुटबल जीवनले नयाँ मोड लियो। मोरङ फुटबल संघका अध्यक्ष दीपेन्द्र धिमालले पढाइ र बसोबासको व्यवस्था भए मात्र काठमाण्डाैं पठाउने शर्त राखेपछि, डीएसपी श्रेष्ठले त्यो जिम्मा लिए।
एन्जिला काठमाण्डू आइन्, एपीएफ क्लबमा समावेश भइन्। नयाँ शहर, नयाँ जीवनशैली, होस्टलको बसाइ—सबै कुरा नौलो थियो। कहिलेकाहीँ बस भाडा नभएर हिँडेरै प्रशिक्षणस्थल पुग्नुपथ्र्यो। तर, उनले हार मानिनन्।
सन् २०१४ मा श्रीलङ्कामा भएको AFC U-14 प्रतियोगितामा नेपालको कप्तान भएर उनले नेपाललाई उपाधि जिताइन्। त्यो नेपाली महिला फुटबलको पहिलो आधिकारिक अन्तर्राष्ट्रिय उपाधि थियो। यति मात्र होइन, प्रतियोगिताभर नेपालले कुनै गोल खाएन र २० गोल गर्यो।
यही प्रदर्शनपछि उनले राष्ट्रिय टोलीमा प्रवेश पाइन्।
नेपाली टोलीको नम्बर १ गोलकीपर
एन्जिलाले सन् २०१६ मा पाकिस्तानमा भएको १२ औँ दक्षिण एसियाली खेलकुद (SAG) मा श्रीलङ्काविरुद्ध पहिलो खेल खेलिन्। त्यसपछि उनी नियमित टोलीको मुख्य गोलकीपर बनिन्।
आजसम्म उनले चारवटा साफ च्याम्पियनसिप, दुईवटा SAG, एकपटक एएफसी महिला एशियन कप छनोट सहित दर्जनौँ अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता खेलेकी छिन्। उनी नेपाली टोलीबाट सबैभन्दा धेरै (५७+) अन्तर्राष्ट्रिय खेल खेल्ने कीर्तिमान बनाइसकेकी छन्।
युरोपसम्मको यात्रा: नेपाली महिला फुटबलकी अन्तर्राष्ट्रिय पहिचान
सन् २०१९ मा उनी पाकिस्तान महिला लिगमा मासा युनाइटेड बाट खेल्न गइन्। तर, राजनीतिक अस्थिरताका कारण लिग पूरा नहुँदै नेपाल फर्किनुपर्यो।
त्यसपछि भारतको सेथु एफसीबाट दुई सिजन खेलिन्। उनले सेथु एफसीका लागि कप्तानी पनि गरिन्।
अहिले उनी युरोपको ग्रीस लिगको निस एट्रोमिटौ क्लबमा अनुबन्धित भएकी छिन्। सावित्रा भण्डारी साम्बापछि युरोपमा पुगेर खेल्ने उनी दोस्रो नेपाली महिला खेलाडी बनेकी छन्।
ATS16: एउटा ब्रान्ड बनेकी एन्जिला
उनले खेल्ने जर्सी नम्बर १६ हो। यही ATS 16 को ब्रान्ड अहिले चर्चित छ।
- गोर्खा वाच कम्पनीले ब्रान्डेड घडी बनाएको छ।
- क्लोथिङ कम्पनी ली निङले उनको नाममा जर्सी उत्पादन गर्यो।
- सगरमाथा आरोही फुर्बा तेन्जिङ शेर्पाले ATS 16 जर्सी सगरमाथाको चुचुरोमा पुर्याए।
आफ्नै बायोपिकमा अभिनय गर्ने दुर्लभ खेलाडी
एन्जिला स्वभावले अन्तर्मुखी थिइन्। अभिनय गर्ने उनको कुनै रहर थिएन। तर, जब प्रेम श्रेष्ठले उनको जीवनमा आधारित फिल्म अन्जिला बनाउने प्रस्ताव राखे, उनले नाइँ भन्न सकिनन्।
विश्वमा आफ्नै जीवनमा बनेको फिल्ममा आफैंले अभिनय गर्ने खेलाडी निकै कम छन्। बक्सर मोहम्मद अली ले मात्र आफ्नै जीवनमा बनेको फिल्ममा अभिनय गरेका थिए।
जीवन आफैंमा एउटा नाटक जस्तै रहेछ, एन्जिला भन्छिन्। फिल्म खेलेपछि उनी झन् खुलेकी छन्। अब संचारकर्मीसँग कुरा गर्न, मिडियामा प्रस्तुत हुन उनलाई गाह्रो हुँदैन।
भविष्यको योजनाः सपना अझै बाँकी छन्
- उनी सशस्त्र प्रहरी बलमा निरीक्षक (APF Inspector) बन्न चाहन्छिन्।
- ATS Football Academy खोल्ने योजना छ, जसले आर्थिक अभावका कारण फुटबल खेल्न नपाउने युवाहरूलाई अवसर दिनेछ।
- आमालाई विदेश घुमाउने सपना छ।
- निर्माता प्रेम श्रेष्ठले चलचित्र अन्जिलाको कमाइबाट उनको लागि घर बनाइदिने वाचा गरिसकेका छन्।
जबसम्म म आफैँ लड्दिनँ, तबसम्म मेरो सहारा कोही हुँदैन !
यो एन्जिलाको मनपर्ने भनाइ हो। संघर्ष, सफलता, र प्रेरणाको संगम बनेकी उनले आफ्नो जिन्दगीको कथा लेखिरहेकी छिन्।
अब खेल होस् कि जीवन, #ATS16 कहिल्यै ब्याक पास गर्दैन !
